شاید دقت کرده باشید که بعضی افراد به هیچ عنوان علاقه ای به خوردن گوشت ندارند و از مصرف غذاهایی که گوشت در آن ها است، خودداری می‌کنند. به این افراد در اصطلاح گیاه‌خوار (Vegetarian) می‌گویند. در گذشته، بیشتر تحقیقات بر کمبودهای تغذیه ای ناشی از این نوع رژیم غذایی متمرکز بود. اما در سال های اخیر مشخص شده که رژیم گیاه خواری فواید زیادی برای سلامتی دارد. امروزه از مصرف غذاهای گیاهی به عنوان راهی برای کاهش خطر ابتلا به بیماری های مزمن یاد می‌ شود. ما در این مطلب قصد داریم شما را با ابعاد مختلف این موضوع و مزایا و معایب گیاه خواری آشنا کنیم. با ما همراه باشید.

دلایل گیاه خواری

صرف نظر از مزایا و معایب گیاه‌خواری، مردم به دلایل متعددی این نوع رژیم غذایی را انتخاب می کنند. یکی از این دلایل این است که از کشته شدن حیوانات ناراحت می ‌شوند. طبق یک مطالعه علمی اثبات شده که جانورانی همچون گاو، گوسفند، مرغ و خوک احساسات مختلف انسانی را تجربه کرده و درک کاملی از این احساسات دارند. بعضی از افراد برای اینکه از سلامت بیشتری برخوردار باشند، به مصرف غذاهای گیاهی روی می آورند. برای بعضی دیگر، انتخاب رژیم گیاه‌خواری با اعتقادات مذهبی یا نگرانی های زیست محیطی مرتبط است.

انواع مختلف گیاه خواری

قبل از آشنایی با مزایا و معایب گیاه‌خواری باید بدانید که افراد گیاه‌خوار به چند دسته مختلف تقسیم می‌شوند. ویژگی مشترک همه این افراد این است که برای رفع نیازهای تغذیه ای خود در درجه اول به غذاهای گیاهی تکیه می کنند:

• گیا‌ه‌خواران وگان (Vegan): وگان ها از خوردن محصولات هر حیوانی خودداری می ‌کنند، خواه گوشت باشد یا لبنیات. علاوه بر این، تخم مرغ هم در برنامه غذایی آن‌ ها جایی ندارد. این دسته از گیاه‌خواران فقط از محصولات گیاهی برای تامین نیازهای خود استفاده می ‌کنند. این افراد حتی از محصولات غیرخوراکی حیوانات اعم از پشم و چرم هم استفاده نمی ‌کنند.
• گیاه‌خواران لاکتو (Lacto):  گیاه‌خواران لاکتو از محصولات لبنی استفاده می‌کنند. اما تخم مرغ، ماهی، مرغ یا گوشت قرمز نمی خورند.
• گیاه‌خواران اوو (Ovo): این دسته افراد هم از خوردن لبنیات و انواع گوشت خودداری می ‌کنند. اما از تخم مرغ استفاده می ‌کنند.
• گیاه‌خواران لاکتو-اوو (Lacto-ovo): این نوع گیاه‌خواران از لبنیات و تخم مرغ به راحتی استفاده می‌کنند. اما همانند سایر گیاه‌خواران از خوردن انواع گوشت خودداری می‌ کنند. رژیم گیاه‌خواری لاکتو-اوو رایج ترین نوع گیاه‌خواری است.
• پسکاتاریان (Pescatarian): این افراد اصولا گیاه‌خوار محسوب نمی ‌شوند. آن‌ ها فقط مصرف گوشت و مرغ خود را محدود می ‌کنند. اما ماهی و غذاهای دریایی می خورند.
• پولوتاریان (Pollotarian): این دسته از افراد هم مانند پسکاتاریان ها گیاه‌خوار محسوب نمی ‌شوند. چون از مرغ استفاده می کنند. اما از مصرف ماهی و سایر گوشت ها خودداری می کنند.
• فلکسیتاریان (Flexitarian): بعضی از افراد از یک رژیم غذایی نیمه گیاهی یا انعطاف پذیر پیروی می کنند. این افراد غالبا غذاهای گیاهی می خورند. اما گاهی اوقات ممکن است از گوشت، مرغ، ماهی، تخم مرغ و لبنیات هم در مقادیر کم استفاده کنند.
• مزایا و معایب گیاه خواری
• اکنون که با انواع رژیم های گیاه‌خواری آشنا شدیم، باید به مزایا و معایب گیاه خواری بپردازیم:
• مزایای رژیم گیاه خواری
• اگر رژیم گیاه‌خواری به درستی رعایت شود، فواید زیادی برای سلامتی دارد. معمولا در رژیم غذایی گیاه‌خواران در مقایسه با گوشت‌خواران کلسترول و چربی اشباع کمتری وجود دارد. همچنین گیاه‌خواران مقدار بیشتری ویتامین C، ویتامین E، اسید فولیک (ویتامین B9)، پتاسیم، منیزیم، فیبر و آنتی اکسیدان دریافت می‌ کنند. در نتیجه، وزن، کلسترول و فشار خون پایین تری داشته و کمتر در معرض ابتلا به بیماری‌ های مزمن قرار می گیرند.
• اما اگر رژیم گیاه‌خواری شما حاوی مقدار زیادی نان و ماکارونی تهیه شده با آرد سفید، تنقلات شیرین و غذاهای سرخ شده باشد و میزان میوه ها و سبزیجات آن بسیار کم باشد، بعید است که از مزایای این رژیم غذایی بهره مند شوید. مهم ترین فواید رژیم گیاه‌خواری عبارتند از:
• حفظ سلامت قلب
• احتمال اینکه گیاه‌خواران به علت ابتلا به بیماری قلبی فوت کنند یا در بیمارستان بستری شوند، در مقایسه با سایر افراد حدود 30 درصد کمتر است. اگر می خواهید رژیم گیاه‌خواری به حفظ سلامت قلب کمک کند، حتما باید از غذاهای زیر استفاده کنید:
• غلات کامل
• حبوبات
• مغزهای خوراکی به ویژه گردو
• سبزیجات و میوه ها
• سایر غذاهایی که قند کمی دارند
• مصرف غذاهای پرفیبر به کنترل قند خون کمک می کند. علاوه بر این، کلسترول خون را کاهش داده و از بروز حمله قلبی جلوگیری می کند. در میان غذاهای گیاهی، مغزهای خوراکی حاوی کالری زیادی هستند. بنابراین، باید مصرف روزانه آن‌ها را به یک مشت (حدود 30 گرم) محدود کنید.
• کاهش خطر ابتلا به سرطان
• گیاه‌خواری احتمال ابتلا به سرطان را کاهش می‌ دهد. مطالعات نشان داده که بعضی از انواع رژیم های گیاه‌خواری از بروز سرطان جلوگیری می کنند. رژیم غذایی وگان خطر ابتلا به سرطان را بیش از سایر رژیم های غذایی کاهش می دهد. این نوع رژیم گیاه‌خواری تاثیر زیادی در پیشگیری از سرطان‌ های مخصوص زنان دارد.
• رژیم گیاه‌خواری لاکتو-اوو بیشترین نقش را در پیشگیری از سرطان های دستگاه گوارش دارد. صرف نظر از اینکه گیاه‌خوار باشید یا خیر، اجتناب از مصرف گوشت قرمز احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش می دهد.
• محققان معتقدند که رژیم غذایی مملو از میوه ها و سبزیجات تازه در کاهش خطر ابتلا به سرطان موثر است. توصیه می شود که هر روز حداقل 5 واحد میوه و سبزی مصرف شود. گیاه‌خواری ممکن است دریافت این مقدار میوه و سبزی را برای شما آسان تر کند.

من babak HosseinNia ، نویسنده این مقاله هستم .